(AFP)

Rat u Gazi

Hronologija rata

Oktobar će obilježiti godinu dana rata u Pojasu Gaze, koji je počeo iznenadnim napadom terorističke grupe Hamas preko južne granice Izraela. Od tada, rat je obilježen nizom vojnih operacija i diplomatskih i političkih inicijativa, prerastajući u najsmrtonosniju kampanju u historiji izraelsko-palestinskog sukoba.

By Alex Gendler | Glas Amerike

(AFP)

Jutro 7. oktobra, 2023

Hamas pokreće smrtonosni napad na Izrael

Hamas i druge palestinske militantne grupe najavljuju zajednički napad, pozivajući se na kontinuiranu izraelsku blokadu pojasa Gaze, nasilje naseljenika na Zapadnoj obali i zatvaranje Palestinaca. Hiljade raketa ispaljeno je na Izrael iz Gaze, dok militanti probijaju južnu granicu, koristeći kamione, buldožere, čamce i paraglajdere.

7. oktobar, 2023

Gotovo 1.200 Izraelaca i stranaca je ubijeno, 251 oteti kao taoci

Osim izraelskih policijskih stanica, vojnih baza i graničnih prijelaza, militanti napadaju civilna naselja i kuće, kao i dva muzička festivala na otvorenom.

7-9. oktobar, 2023

Izrael uzvraća opsadom Gaze

Iznenađene, Izraelske odbrambene snage (IDF) ubrzo počinju protunapad, prisiljavajući militante da se povuku dok se objavljuje vanredno stanje i mobiliziraju rezervisti. Izrael zatvara sve granične prijelaze u Gazi, prekida snabdijevanje enklave hranom, energijom i vodom i pokreće zračne napade na sumnjive Hamasove pozicije.

8-11. oktobar, 2023

Rat objavljen prvi put od 1973

Izraelski kabinet zvanično objavljuje rat Hamasu. Premijer Benjamin Netanyahu formira vanrednu ujedinjenu vladu s opozicionim liderom Bennyjem Gantzom.

(AFP)

13. oktobar, 2023

Zračni napadi se šire širom Gaze

Civilnom stanovništvu sjeverne Gaze od preko milion ljudi naređeno je da se evakuiše na jug dok izraelske snage započinju prekogranične napade. Međutim, izraelski zračni napadi se nastavljaju duž cijelog pojasa, uključujući određene sigurne zone.

(Reuters)

17. oktobar, 2023

Više od 100 ljudi ubijeno je u bolnici Ahli Arab u Gazi

Dok se u prvim izvještajima okrivljuje zračni napad IDF-a, kasnija analiza ukazuje na pogrešno ispaljenu palestinsku raketu. Pravi uzrok eksplozije ostaje nejasan.

(AFP)

21. oktobar, 2023

Ponovno omogućena humanitarna pomoć

Granični prelaz Rafah, zatvoren od 9. oktobra, ponovo se otvara za ograničen humanitarni promet u dogovoru koji je posredovao Egipat.

(AFP)

27. oktobar, 2023

IDF započinje sveobuhvatnu kopnenu invaziju na pojas Gaze

U skladu sa navedenim ciljevima uništenja Hamasa i spašavanja talaca, IDF prekida komunikacije Gaze dok se uključuje u kontinuiranu kampanju zračnih napada i granatiranja. Do kraja oktobra, jedna trećina zgrada u sjevernoj Gazi je uništena ili oštećena, a skoro 10.000 Palestinaca je ubijeno, prema Ministarstvu zdravlja Gaze.

(Reuters)

1-14. novembar, 2023

Borbe se intenziviraju nakon napada na civile

U gradovima poput Džabalie vode se teške borbe između izraelskih i Hamasovih snaga. U međuvremenu, IDF izaziva međunarodne kritike zbog napada na civilne ciljeve bez očigledne vojne veze, uključujući stambenu zgradu u centralnoj Gazi, ambulantna kola u blizini bolnice Šifa u gradu Gazi i jasno identificiran konvoj pomoći Médecins Sans Frontières (Ljekara bez granica). Izrael je odbacio optužbe da cilja civile.

(Reuters)

15. novembar, 2023

IDF upada u bolnicu Šifa

Dok zauzimanje bolnice izaziva međunarodno negodovanje, Izrael navodi da se zgrada koristi kao komandni centar Hamasa i objavljuje video dokaze tunela ispod kompleksa.

(AFP)

24-30. novembar, 2023

Počinje privremeni prekid vatre, uz posredovanje Katara, Egipta i SAD

Hamas vraća 105 talaca u zamjenu za oslobađanje 240 palestinskih zatvorenika. Napori da se primirje produži propadaju, jer se dvije strane međusobno optužuju za kršenje uvjeta i ne slažu oko toga koji taoci u nastavku mogu biti oslobođeni.

(AFP)

Decembar 2023

Izraelske snage nastavljaju sa napadima na centralnu i južnu Gazu

U gradovima kao što je Han Junis vode se do tada najintenzivnije borbe. Do kraja mjeseca, Ministarstvo zdravlja Gaze izvještava o 20.000 ubijenih Palestinaca - 1% stanovništva. U Izraelu raste bijes kada vojnici IDF-a greškom ubiju tri taoca koji se približavaju njihovoj poziciji mašući bijelom zastavom.

(AFP)

22. januar, 2024

IDF se suočava sa najvećim gubicima u jednom danu

Dvadeset i jedan rezervista je ubijen dok su pokušavali da sruše zgrade u blizini jugoistočne granice Gaze. U međuvremenu, Izrael izvještava da je razoružao vojne kapacitete Hamasa u sjevernoj Gazi, ali militanti pokazuju znakove pregrupiranja.

(Reuters)

26. januar, 2024

Izrael dolazi u sukob sa međunarodnim institucijama

Kao odgovor na slučaj koji je pokrenula Južna Afrika, Međunarodni sud pravde (ICJ) presuđuje da Izrael mora poduzeti mjere da spriječi genocid, ali ne naređuje prekid vatre. Istog dana, Izrael optužuje osoblje Agencije Ujedinjenih naroda za pomoć palestinskim izbjeglicama (UNRWA) da je uključeno u napade 7. oktobra, što je dovelo do toga da SAD i druge donatorske zemlje obustave svoje finansiranje.

(AFP)

2. februar, 2024

Izrael najavljuje da će početi da se kreće prema južnom gradu Rafah

Ova najava izaziva međunarodnu zabrinutost, jer se u gradu nalazi vitalni granični prijelaz koji je postao utočište za Palestince raseljene iz drugih dijelova Gaze.

(AFP)

29. februar, 2024

Više od 100 Palestinaca ubijeno u "masakru zbog brašna"

Događaj se odvija kada izraelske trupe pucaju na gomilu koja se formirala oko kamiona humanitarne pomoći. IDF tvrdi da je ispalio samo hice upozorenja i da je većina žrtava rezultat stampeda.

(AP)

Mart 2024

Raste zabrinutost zbog nadolazeće gladi

Sjedinjene Države najavljuju da će izgraditi plutajući mol kako bi olakšali dostavu pomoći putem mora. U međuvremenu, ICJ ažurira svoju presudu, nalažući Izraelu da osigura hranu i medicinsku pomoć.

(AP)

1-4. april, 2024

Organizacije za humanitarnu pomoć trpe veliki udarac

Sedam humanitarnih radnika iz Svjetske centralne kuhinje, uključujući državljane SAD-a, Kanade, Poljske, Australije i Velike Britanije, ubijeno je u raketnim napadima IDF-a na njihova vozila, zbog čega je nekoliko humanitarnih organizacija obustavilo operacije. Pod pritiskom Sjedinjenih Država, prijelaz Erez na sjevernoj granici Gaze ponovno je otvoren prvi put tokom rata.

7-24. april, 2024

Izraelske trupe se povlače iz većeg dijela južne Gaze

Kratak period zatišja nakon objave prate pojačani vazdušni napadi dok se IDF priprema za napad na Rafah.

Maj 2024

Izrael odobrava ofanzivu na Rafah

Prvobitni plan poziva na potpunu invaziju, ali zbog protivljenja SAD, ona je smanjena u korist opkoljavanja i ciljanih napada. Izraelska vlada je odbacila presudu ICJ-a kojom se naređuje obustavljanje ofanzive.

(Reuters)

8. jun, 2024

Napad IDF-a na izbjeglički kamp Nuseirat spašava četiri taoca

Preko 200 Palestinaca je ubijeno u operaciji, za koju se navodi da je izvedena uz pomoć američkih obavještajnih službi.

(AFP)

Jul 2024

Civilne žrtve rastu dok IDF nastavlja vojne operacije

Desetine Palestinaca, uključujući žene i djecu, ubijeno je u napadima na škole i izbjegličke kampove za koje je IDF rekao da su utočište Hamasovim militantima. Uništeno je i sjedište UNRWA-a u gradu Gazi.

(AP)

31. jul, 2024

Politički lider Hamasa Ismail Haniyeh ubijen je tokom posjete Teheranu

Ubistvo se masovno pripisuje Izraelu, iako izraelska vlada ne preuzima direktno odgovornost.

(Reuters)

31. avgust, 2024

Dogovoreno je ograničeno primirje kako bi se omogućila vakcinacija protiv dječije paralize

Nakon što je Gaza prijavila svoj prvi slučaj dječje paralize u 25 godina, dvije strane se slažu da će poštovati stalni prekid vatre u određenim područjima kako bi se omogućila masovna vakcinacija. Kampanja je uspjela isporučiti prvu dozu vakcine za 90% palestinske djece u Gazi.

Palestinci ubijeni u Gazi od 7. oktobra 2023

50,000

40.738 smrtnih slučajeva

40,000

30,000

20,000

10,000

0

Oktobar 2023

Januar 2024

April 2024

Avgust 2024

Izvor: Ministarstvo zdravlja Gaze

Palestinske žrtve premašuju 40.000 kako raste rizik od regionalnog rata

Nakon godinu dana borbi IDF tvrdi da su vojni kapaciteti Hamasa uništeni, ali sporazum o prekidu vatre ostaje nedostižan. U međuvremenu, tenzije s Hezbolahom u Libanu kojeg podržava Iran i Hutima u Jemenu nastavljaju eskalirati stvarajući rizik širenja rata izvan Gaze.

Hamasovi napadi 7. oktobra

Nasilje nad civilima
Eksplozije i nasilje na daljinu
Bitke

Izvor: ACLED

Odgovor Izraela od 7-9. oktobra

Eksplozije i nasilje na daljinu
Nasilje nad civilima

Izvor: ACLED

Eksplozije i nasilje na daljinu

Izvor: ACLED