افول به جهاد

تبدیل یک اخترشناس جوان ترک به یک پیکارجوی دولت اسلامی (داعش)

راشد تورال به دلیل انتشار تصاویر مسحور کننده اش از آسمان شب ترکیه، طرفداران بسیاری را در شبکه های اجتماعی گرد خود آورده است. برخی از عکس هایش را، از جمله تصویری از خوشه پروین که گردنبد درخشان کهکشان راه شیری در پس زمینه آن دیده می شود، در تارنمای سایت نشنال جیوگرافی، به اشتراک می گذاشت. او در دوره ای تخصصی مرتبط با فیزیک نجومی را در فنلاند پذیرفته شد. او که جوانی زیرک، خوش رو، ماجراجو و اهل گشت و گذار بود به نظر می رسید که خود را برای ایفای حرفه ای تخصصی در زمینه مطالعه آسمانها آماده کرده است.

اما ظاهرا تورال به هدفی فراتر از این می اندیشید. او که در خانواده ای محافظه کار رشد یافته بود در دوران تحصیلش در کالج، جذب تارنماهای مربوط به گروههای جهادی شد. تورال تفسیری افراط گرایانه و رادیکال را از اسلام پذیرفت. در اوایل 2015 از آغوش خانواده و زندگی راحت گریخت تا به پیکارجویان جهادی دولت اسلامی یا داعش در سوریه بپیوندد.

در أواخر ماه اوت، تورال هنگامی که تنها 27 سال داشت در نبرد به همراه پیکارجویان دولت اسلامی در مقابل نیروهای کرد کشته شد.

هزاران جوان مسلمان که جذب تبلیغات و ایدئولوژی داعش شده اند، زحمت سفر را به جان خریده تا برای خلیفه خودخوانده تروریست ها در عراق و سوریه مبارزه کنند. بسیاری از آنها، همانند تورال، آسایش و آمایش زندگی خود را بر سر این سودا رها کرده اند. داستان او اما برجسته است، چرا که او روند یک دهه دگرگونی تدریجی خود را در قالب حجم متنابهی از تصاویر و دست نوشته ها ثبت و ضبط کرده و به جا گذاشته است.

تورال تصویری از کهکشان راه شیری را که در نزدیکی رصدخانه ملی  توبیتاک در آنتالیای ترکیه عکاسی کرده است در هفتم اکتبر 2014 در فیس بوک منتشر کرد.

تورال تصویری از کهکشان راه شیری را که در نزدیکی رصدخانه ملی توبیتاک در آنتالیای ترکیه عکاسی کرده است در هفتم اکتبر 2014 در فیس بوک منتشر کرد.

میراث به جا مانده از تورال در این سالها شامل تصاویری از خود او، عکس هایی از گربه ای بازیگوش و شکار صحنه هایی از کیهان، ژرف نگاره هایی از دنیای اعتقاداتش، و نطق های تند علیه ناباوران است. او در نامه ای مفصل و مشروح که سال گذشته منتشر کرد سرگذشت روزانه خود در دولت اسلامی را به صورت روزنگاشت عرضه کرده است: بیحوصلگی از وظایف محوله، تمرین نظامی و پناه گرفتن در زمان حملات هوایی. او [در این روزنگاشت] به طرزی کورکورانه از وحشیانه ترین اقدامات دولت اسلامی داعش از جمله سربریدن مردم و برده داری جنسی از زنان دفاع کرده است.
تورال در حساب کاربری فیس بوک خود با بازخوانی حدیثی نبوی نوشته است: هر آنکس که بمیرد بدون آنکه جهاد کند یا اینکه در اندیشه جهاد باشد به مرگی منافقانه درگذشته است. جریان اصلی دانشوران اسلامی همانند محمد عبدالفاضل ترور و حمله به غیرنظامیان غیر مسلح را نکوهش می کنند و بر این نظر همداستانند که پیکار جویان افراطی ایمان را به بیراه برده اند و معنی واژه جهاد را مصادره به مطلوب کرده اند.
چه عاملی باعث شد تا تورال مسیر تندروی را برگزیند و پایانی خشن داشته باشد؟ گروهی از روزنامه نگاران صدای آمریکا به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش، مطالب منتشر شده توسط تورال در شبکه های اجتماعی و نامه 14 صفحه ای او را که در روزهای نخست حضورش در سوریه نگاشته است را پس از ترجمه از زبان ترکی استانبولی بررسی کرده اند. این گروه همچنین با گروهی از دوستان و بستگان این مرد جوان و دیگر منابع موجود مصاحبه کرده اند و در خلال این مصاحبه ها گفتگویی کوتاه با پدر وی نیز ترتیب داده اند.
جهاد مقصد ابتدایی مسیری که تورال در آن گام نهاد نبود. طبع شوخ او، هوشمندی و کنجکاوی اش عواملی بودند که پیش بینی چنین مسیری در مورد او را دور از ذهن می نمود. زندگی و مرگ او نمونه مطالعاتی غم انگیزی است از درخشش دروغین ایدئولوژی داعش در میان نسل گم گشته جوانان مسلمان توهم زده.

پرورش در خانواده ای متدین

تورال که در بین سه فرزند خانواده اش دومین فرزند به شمار می رود. در محله سینکان شهر آنکارا در خانواده‌ای رشد کرد که برای تحصیلات و دین ارزش قائلند. پدرش دارای دکترای ادبیات ترکی و معلم دبیرستان است. برادر بزرگترش مهندس نرم افزار کامپیوتر است و عین حال آهنگ سازی نیز می کند. خواهر کوچکتر وی دانشجو است و عمویش استاد ریاضیات است.

سلیمان تورال، پدر راشد، از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ وبلاگی با موضوع اسلام را اداره می کرد و در کنار شعرهایش به بیان دیدگاه های محافظه کارانه اش مبادرت می ورزید. او در این وبلاگ پیوندی به تز دکترای خود با عنوان "سامانه ارزش گذاری در قرآن" داده است که در آن بر پیکارجویی اسلامی مهر تایید زده است و یهودیان و مسیحیان را به خاطر ناباوری به الله و پیامبر اسلام مورد لعن قرار داده است. او نوشته است: "جزای دردناکی منتظر آنان است."

او و همسرش که زنی خانه دار است، راشد را در زمانیکه دانش آموز دیبرستان بود، در کلاس خصوصی قرآن شناسی ثبت نام کرده بودند. ثبت نام فرزندان در این گونه کلاسها امری رایج در میان خانواده‌های دیندار ترکیه است.

بالا: تورال تصویری از راه شیری و ماه در حال افول را از پیرامون مرکز ملی نظارت فضایی توبیتک در آنتالیای ترکیه عکاسی کرده . او این تصویر را در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۴ منتشر کرده است.
پس زمینه: منظرۀ آسمان در خلال برگزاری جشنوارۀ رصد ستارگان در سال ۲۰۱۲ در مرکز ملی نظارت فضایی توبیتک، ترکیه، که در ۱۲ اکتوبر ۲۰۱۴ منتشر شد.

بالا: تورال تصویری از راه شیری و ماه در حال افول را از پیرامون مرکز ملی نظارت فضایی توبیتک در آنتالیای ترکیه عکاسی کرده . او این تصویر را در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۴ منتشر کرده است.

پس زمینه: منظرۀ آسمان در خلال برگزاری جشنوارۀ رصد ستارگان در سال ۲۰۱۲ در مرکز ملی نظارت فضایی توبیتک، ترکیه، که در ۱۲ اکتوبر ۲۰۱۴ منتشر شد.

"نبوغ" سرکش

در اواخر ۲۰۰۷، تورال در دانشگاه فنی خاورمیانه METU، که به هاروارد ترکیه مشهور است، در رشته فیزیک ثبت نام کرد. به گفتۀ نیهات چیلیک، همکلاسی تورال که یکی از چند نفری است که اصالت نوشته‌ها و پست‌های فیسبوکی وی را تایید کرده است، فضای سکولار دانشگاه فنی تفاوت زیادی با فضای زندگی خانوادگی راشد تورال داشت.

چیلیک می گوید: "در طول روز او در یک محیط لیبرال بسر می برد. اما شباهنگام را با خانوادۀ مذهبی و محافظه کار خود سپری می‌کرد. در هم آمیختن این دو رویه ناهمگون در یک دیگ ناممکن است."

تورال در این تصویری که از خود گرفته یک مسیر صخره نوردی پرشیب را تجربه می کند.

تورال در این تصویری که از خود گرفته یک مسیر صخره نوردی پرشیب را تجربه می کند.

تورال به خاطر علاقمندی اش به نجوم و عکاسی و گاهی هم شوخی‌های نا متعارفش، در دانشگاه METU شهره بود. یکی از استادان این دانشگاه که به دلایل امنیتی نخواست نامش ذکرشود می گوید: "تورال یک "نابغه" بود. پرسش‌های بسیار خوبی مطرح می کرد.اما به گفتۀ وی تورال "عالیترین دانشجو نبود چرا که انضباط نداشت و در بسیاری از کلاسها غیبت می کرد."

تورال در انجمن نجوم دانشگاه ثبت نام کرد و با سرپرست آن، اوتکو بوراتاچ، دوست شد. هر دو با هم به سفرهای علمی می رفتند و آسمان شب را مطالعه می‌کردند. بوراتاچ به صدای امریکا گفت که آنان در زمینه برگزاری رویداد سالانۀ رصد ستارگان مرکز ملی نظارت فضایی توبیتک همکاری می‌کردند.

تورال در سال ۲۰۱۰ آغاز به انتشار عکس‌های نجومی خود در صفحۀ اعضای نشنل جئوگرافیک کرد و در رقابت ۲۰۱۲ اقتباس از تصاویر تلسکوپ فضایی هابل توسط مرکز ملی مطالعات فضایی ایالات متحده (ناسا) شرکت کرد. در شبکه های اجتماعی او نام "گربه هسته‌ای" را برگزید که انتشارتصاویر متعدد از گربه سانان در این صفحه، از این علاقمندی تورال حکایت دارد.

تورال این تصویر را در هشتم ژانویه۲۰۱۴ با شرح "چرت زدن در هنگام درس..." در فیسبوک منتشر کرد.

تورال این تصویر را در هشتم ژانویه۲۰۱۴ با شرح "چرت زدن در هنگام درس..." در فیسبوک منتشر کرد.

"دیوانه ای" سنت‌گریز

تورال در لحظه، شادی می آفرید و غیرقابل پیش بینی بود. یکی از هم‌ کلاسی های پیشین وی که به دلایل امنیتی نمی خواهد نامش فاش شود به خاطر می آورد که او همیشه لطیفه ای در آستین داشت و از هر موقعیتی برای شوخی بهره می برد. او گفت: "تورال یک روز با لباس تنگ و چسبان به کلاس می آمد و روزی دیگر بدون پیراهن و با شلوار کوتاه وارد می شد."

تورال دوچرخه سواری می کرد، کوهنورد بود و شناگری قابل و همین سبب شده بود که ازتوانمندی بدنی مناسبی برخوردار باشد. هم کلاسی هایش به خاطر می آورند که تورال یک بار که حوصله اش سر رفته بود مسافت ۲۶۲ کیلومتری (چیزی در حدود 163 مایل) میان آنکارا (پایتخت) و قونیه در جنوب کشور را رکاب زده بود.

تورال در تارنمای Couchsurfing نوشته است: "بیشتر مردمی که من می شناسم، می گویند من دیوانه هستم، اما آنان نیز آرزو دارند که مثل من باشند زیرا من همواره آنچه را که دوست دارم انجام می دهم. تجربۀ (دوچرخه) سواری من ممکن است نمونه ای از این دست باشد."

"خوش دارم که بخندم و مردم را بخندانم (با اینحال گاهی گریه هم می‌کنم). آدمها از بودن کنار من کلافه نمی شوند."

گام برداشتن به سوی افراط گرایی

در دانشگاه فنی METU، تورال یک مسلمان متعهد باقی ماند اما به معاشرت خود با دیگرانی که به نماز خواندن، روزه گرفتن و پرهیز از مشروبات الکلی گرایش نشان نمی دادند، ادامه داد.

یکی دیگر از دوستان تورال که از ترس هدف قرار گرفتن از سوی افراطگرایان نخواست نامش عنوان شود، به صدای امریکا گفت: "زمانیکه ما همه مشروب می‌نوشیدیم، تورال با ما نمی‌نوشید، اما در همین میان خودش را به خاطر ننوشیدن و همراهی نکردن با ما دست می انداخت."

دوست اخترشناسش بوراتاچ می گوید: "تورال در ۲۰۱۳ در تظاهرات ضد دولتی شرکت کرد و از همانجا بود که بیشتر بر باورهای مذهبی اش متمرکز شد. دگرگونی وی از همین نقطه آغاز شد."

تورال رفته رفته از اکثریت سکولار دانشگاه فنی فاصله گرفت. با پیروی از رویه هواداران داعش، ریش خود را نتراشید و موهایش را بلند کرد. او در فیسبوک پستی انتقادی نوشت با این مضمون که "کمونیست‌ها در دانشکده فنی به محض اینکه می ببینند دو برادر با هم احوالپرسی کرده و پیشانی می سایند [شیوه همدلی در میان مسلمانان سنی مسلک آسیای میانه]، آنان را ریشخند می کنند."

بالا: نمازگزاران پس از ادای فریضه نماز مغرب در مسجد دانشگاه فنی در آنکارا، إفطار می کنند. ۲۲ فوریه ۲۰۱۵. (منبع عکس : مسجد دانشگاه فنی METU)
عکس کنار صفحه: گنبد مرکز رصد ملی توبیتک ترکیه در زیر آسمان پرستاره که تورال تصویر آن را ثبت کرده و در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴ آن را منتشر کرده است.

بالا: نمازگزاران پس از ادای فریضه نماز مغرب در مسجد دانشگاه فنی در آنکارا، إفطار می کنند. ۲۲ فوریه ۲۰۱۵. (منبع عکس : مسجد دانشگاه فنی METU)

عکس کنار صفحه: گنبد مرکز رصد ملی توبیتک ترکیه در زیر آسمان پرستاره که تورال تصویر آن را ثبت کرده و در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴ آن را منتشر کرده است.

بوراتاچ گفت که تورال بیش از پیش وقت خود را در مسجد دانشگاه فنی سپری می کرد و ساعت‌های متمادی را به گفتگو درباره جزء به جزء و واژه به واژه قرآن اختصاص می داد. بوراتاچ می گوید: "او یک‌بار مطلبی راجع به اسلام در فیسبوک منتشر کرد و من خواستم در زیر آن نظر بدهم ... تا بحثی را آغاز کنم. اما او هرگز دنبال آن را نگرفت و پاسخم را نداد."

چیلیک که او نیز عضو انجمن اخترشناسی بود به صدای امریکا گفت که گاهی تورال برای روزها و حتی برای چندین هفته خود را غرق در مطالعه در قرآن می‌کرد و از مسجد بیرون نمی‌آمد. او یکی از دلایل گرایش رفیقش به تندروی را به حضور وی در گروه های مطالعات (اسلامی) که در مسجد دانشگاه تشکیل می شد مرتبط می داند. چیلیک گفت: "در بهار ۲۰۱۴ یک نفر دیگر از این گروه به سوریه یا عراق رفت. ما نمی دانیم که چه بر سر او آمد."

نیوزویک در سال ۲۰۱۵ در مقاله ای در مورد گزینش و جذب جهادی‌ها، که در آن به تورال نیز اشاره شده است، گزارش داد که این عضو پیشین گروه مطالعۀ مسجد [دانشگاه فنی] به داعش پیوسته و به همراه تورال، ویدیوهای جهادی را در اینترنت منتشر کرده است. در این مقاله ذکر شده است که حکومت ترکیه پیوستن اتباع ترک‌ همدل با داعش را نادیده می گیرد حال آنکه توجه خود را بر پیکارجویان خارجی که در مرز آن کشور با سوریه تردد می کنند، متمرکز کرده است.

افق تستان، استادیار دانشکده فیزیک دانشگاه فنی METU، به روزنامۀ بیرگون ترکیه گفته است که تورال به خاطر مهارتش در سخنوری هرازگاهی به پیشنمازی مسجد دانشگاه می ایستاد. در آن زمان افق و تورال هر دو دانشجوی این دانشگاه بودند.

چندی بعد، تورال آشکارا به پشتیبانی از جهاد برخاست. در فیسبوک، ناخرسندی خود را نسبت به کشتار غیرنظامیان سوری که به نظر وی در اثر حملات هوایی روس‌ها، حکومت سوریه و حملات هوایی ائتلاف به رهبری ایالات متحده جان خود را از دست می دهند، ابراز کرد. او همچنین رویکرد حکومت و جامعۀ ترکیه نسبت به این رویه را نکوهش می‌کرد.

چیلیک می گوید "تورال هرازگاهی از حکومت ترکیه به خاطر فساد و رواج رشوه انتقاد می‌کرد." به گفتۀ چیلیک او براین باور بود که دولت پرزیدنت رجب طیب اردوغان "اسلام را به شیوه ای نادرست تفسیر کرده است."

تحصیلات در فنلاند

تورال در بهار ۲۰۱۴ از دانشگاه فنی METU فارغ التحصیل شد. در پائیز همان سال، او در دانشگاه جیواسکیلای فنلاند برای دوره فوق لیسانس فیزیک پذیرفته شد. او از این تغییر بنیادین در آب و هوا و جغرافیای محل زندگی اش استقبال کرد و در فیسبوک خود نوشت: "فضای دانشگاه فعلی ام بسیار بهتر از دانشگاه پیشین است."

در شبکه های اجتماعی، تورال عکس‌های شگفت انگیزی از پاییز رنگارنگ فنلاند، به همراه تصاویری از گربه ها، سنجاب ها و دیگر حیوانات منتشر کرد.

عکسهای تورال زیبایی روستای اکاسلومپولو در ایالت کولاری فنلاند را که به تاریخ ۲۶ دسامبر ۲۰۱۴ عکاسی شده اند را بازتاب می دهند.
پس زمینه: تورال شفق قطبی را  بر فراز پارک ملی ایلاس در شمال فنلاند به تصویر کشیده است. این عکس در تاریخ ۲۷ دسامبر ۲۰۱۴ در فیسبوک منتشر شده است.


عکسهای تورال زیبایی روستای اکاسلومپولو در ایالت کولاری فنلاند را که به تاریخ ۲۶ دسامبر ۲۰۱۴ عکاسی شده اند را بازتاب می دهند.

پس زمینه: تورال شفق قطبی را بر فراز پارک ملی ایلاس در شمال فنلاند به تصویر کشیده است. این عکس در تاریخ ۲۷ دسامبر ۲۰۱۴ در فیسبوک منتشر شده است.

تورال توجه چندانی به موضوعات اکادمیک نشان نمی داد. در عوض، وی به مسجد نور واقع در شهر ییوشیلا توجهی وافر نشان می داد.

انبو پوساکنو، یکی از همخانه های وی در فنلاند به روز نامۀ بیرگان گفت: "او از کلاسهایش غیبت می کرد و بیشتر وقتش را در مسجد می گذراند. آن زمانی هم که در خانه بود، اکثر وقت خود را در اینترنت سپری می کرد."

پوساکنو به این روزنامه گفته است که تورال "مدام تکرار می کرد که می‌خواهد به دولت اسلامی یا داعش بگرود". صدای امریکا نتوانست با پوساکنو تماس برقرار کند.

رفیق اخترشناس تورال، بوراتاچ به صدای آمریکا گفت: "گاهی او را به خاطر ریش [بلند]ش دست می انداختم. به او می‌گفتم که چطور ترا با این قیافه به فنلاند راه داده اند؟ آیا آنان به تو شک نکرده اند که ممکن است اقدام به جهاد کنی؟"

به گفتۀ بوراتاچ، تورال هم خیلی جدی پاسخش را می داد: "آنها تو را بر اساس رفتارت و نه ظاهرت قضاوت می کنند."

اما به نوشتۀ روزنامۀ بیرگان، انگیزه و کنش این دانشجوی دوره فوق لیسانس مورد سو ءظن قرار گرفت. به نوشته این روزنامه، در سال ۲۰۱۴ میلادی، مقامات امنیتی فنلاند تحقیقاتی را در مورد او آغاز کردند.

خالد بل امین، مدیر مسجد، در گفتگو با صدای آمریکا تائید کرد که نیروهای امنیتی فنلاند در مورد تورال با وی تماس گرفته بودند. اما بل امین گفت که وی رودررو با تورال گفتگو نکرده است و او در میان اعضای جامعه اسلامی آن شهر چندان چهره شناخته شده ای نبوده است.

بل امین گفت: " براساس مشاهدات ما او دیرهنگام به مسجد می‌آمد و با کسی حرف نمی‌زد. اگر چیز مشکوکی از او می‌دیدم، لاجرم گزارش می‌دادم."

بالا: تورال از میهمانخانه 7Fells  در اکاسلومپولو واقع در جنوب فنلاند بازدید می کند.


بالا: تورال از میهمانخانه 7Fells در اکاسلومپولو واقع در جنوب فنلاند بازدید می کند.

تورال پیش از ترک فنلاند در خلال تعطیلات زمستانی با دوربین حرفه ای خود رهسپار کلیسای جامع هلسینکی واقع در منطقۀ لاپلند شد و در میهمانخانه 7Fells اقامت کرد. دلیل اقامتش در این میهمانخانه را در پست فیسبوکی خود چنین نوشته است:"چرا که مالک این مکان نیز مثل من یک عکاس مجرب است."

تورال در مقابل کلیسای جامع هلسینکی، کلیسای انجیلی لوتری در فنلاند، گام بر می دارد. ۱۷ دسامبر ۲۰۱۴.

گمراه کردن و سپس پرواز

تورال به نزد خانواده اش در آنکارا برگشت و از آن به مثابۀ ایستگاهی برای پیوستن به جهاد استفاده کرد. وی به والدین خود گفت که قراراست شب دهم ژانویه 2015 را با دوستانش از دانشگاه METU سپری کند. اما به جای رفتن به دیداردوستانش، او با یک کوله پشتی سبک راهی سوریه شد.

تورال بعد ها نوشت : "هنگام ترک، به خداوند توکل کردم و راهی شدم."

تورال در کنار جاده ایستاد و سوار اولین مینی بوس گذری شد. به مجرد سوار شدن به مینی بوس، متوجه شد که دوربینش را جا گذاشته است. دوربینی که آنرا در همه جا با خود همراه داشت و با آن از آسمانها، آنچه در پیرامونش می دید و حتی از دگردیسی خودش تصویر برداری کرده بود. اما در نهایت تصمیم گرفت که این رخداد را جدی نگیرد و از کنارش به آسانی بگذرد.

گذر از مرز سوریه

خاطرات تورال در سوریه به دلیل عدم دسترسی به اینترنت و شبکه های اجتماعی، در نامه ای طولانی متشکل از چندین صفحه باز تاب یافته است. اما در تاریخ ۲۵ مارچ ۲۰۱۵، تورال این رساله را با عنوان "تهنیت از سرزمین خلافت" در صفحۀ فیسبوک خود بازنشر کرد.

اندکی بعد، او در شهر مرزی اروفه واقع در مرز جنوب شرق ترکیه با مردانی از کشور های تونس، لیبی و عربستان سعودی برخورد که می خواستند در جبهه داعش بجنگند. همۀ آنان به صورت غیر قانونی از مرز سوریه عبور کرده بودند. تورال با ستایش از خود نوشت: "مجبور به دویدن بودیم، آن هم برای مدتی طولانی. عقل کردم که کوله ام را سنگین نکردم.

"یک مرد افغان عضو داعش که موهایی بلند داشت تمامی این گروه را سوار بر اتوموبیل خود پس از عبور از پرچم بزرگ مشکی رنگ داعش به شهر تل ابیض سوریه انتقال داد. آنها به خانه ای منتقل شدند که نور آن توسط شمع ها تامین می شد. پاسپورت آنان، وسایل الکترونیک و سایر وسایل شخصی آنان مصادره شد. اما تورال یکی از جنگجویان داعش را متقاعد کرد تا برای چند دقیقه مصادره تلفنش را به تعویق بیاندازد تا او بتواند به خانواده اش خبر دهد.

تورال نوشته است که "بسیار مشکل بود تا به اینترنت وصل شوم، زیرا دریافت سیگنال خوبی نداشتم". او در ادامه نوشته است که قبل از ارسال تمامی ایمیل هایش تلفن همراهش مجددا مصادره شد. "با خودم گفتم این جا دیگر کجاست؟ ولی بعد گفتم هر چه بادا باد.

"بازجویان داعش تازه واردان را استنطاق کردند و به هرکدام از آنان نام مستعار جدیدی اعطا کردند. تورال نوشته است که نام مستعار اعطایی او البته "أبو هریره*" بود. که معنی اش در زبان عربی، پدر گربه است.

[*کنیه یکی از صحابه پیامبر است که علاقه وافری به گربه ها داشت. م]**

تورال در میانه توفان ریگ برپاشده در شهر رقه، پایتخت قلمرو خودخواندۀ خلافت اسلامی داعش، بخش بزرگی از صورتش را پوشانده است. ۶ دسامبر ۲۰۱۵، سوریه.

تورال در میانه توفان ریگ برپاشده در شهر رقه، پایتخت قلمرو خودخواندۀ خلافت اسلامی داعش، بخش بزرگی از صورتش را پوشانده است. ۶ دسامبر ۲۰۱۵، سوریه.

برادری و کلافگی

چند روز بعد، تورال به خانۀ دیگری منتقل شد که در و دیوارش از اصابت گلوله زخمی بود. او در مورد این خانه نوشت: "ممکن است این خانه مصادره ای (غنیمت جنگی) باشد." در این خانه او با بیست نفر دیگر که براساس مشاهدات تورال پیشینه های مختلف داشتند و همه شان مشتاق به پشتیبانی از داعش، همخانه شد. یکی از این افراد در آلمان ورزشکار حرفه ای رشته کیک بوکسینگ بود. آن دیگری مهندس مکانیک از بنگلادش بود. یکی دیگر به محض آزادی از زندان فرانسه رهسپار آنجا شده بود و دیگری ۱۵ هزار دلار هزینه کرده بود تا از چین به آنجا برسد.

چند روز دیگر، تورال و هشت تن دیگر توسط یک مینی بوس رهسپار رقه، پایتخت خود خواند داعش، شدند. تورال در تشریح خداحافظی این گروه با هم اتاقی های سابقشان نوشته است: "به امید دیدار در بهشت" بیان می شد. عبارتی خوش یمن در هنگام بدرقه.

تورال شهر رقه در سوریه را در مدت زمانی که بی صبرانه منتظر دریافت آموزه های شرعی و دوره های آمادگی جسمانی بود، سیاحت کرد. دریافت آموزه های دینی و آمادگی جسمانی از پیش شرط های نیروهای داعش قبل از ورود به جبهه ها است. تورال نوشته است که "شهر رقه بزرگ و پرازدحام بود...مردم به روال معمول به زندگی شان ادامه می دهند". تورال در این نامه همچنین نوشته است که داعش استعمال دخانیات را در همه جا ممنوع کرده است و به نظر وی "این زیبا ترین جنبه داعش است." بااین حال وی از دود خروجی ناشی از احتراق دیزل (مازوت) در موتورسیکلت ها (!) و بخاری ها شکایت کرده است.

تورال دو هفته را در رقه سپری کرد و درکنار دیگر اتباع خارجی تازه پیوسته به داعش، در یک خانه سرد که آب نداشت به سر برد. تخم مرغ، تنها خوراکی موجود در این خانه بود. تورال به گلو درد مبتلا شد اما این در قیاس با حملات خوفناک هوایی که شب و روز در و پنجره این خانه را می لرزاند، ناچیز بود. "انگار که بادی سهمگین می وزد..."

تورال نوشته است: "هر لحظه گمانمان این بود که بمبی بر سرمان می افتد."

آمادگی برای جنگ

در خلال چند ماه، تورال به چندین خانه منتقل شد که شامل خانه ای در نزدیکی رقه و بعد حمص بود. وی از وضیعت زندگی در این خانۀ سرد، مملو از آدم و کثیف، اظهار نارضایتی کرده است. تورال در نامه‌ای نوشته است که "در یک اتاق سی نفر یکجا می خوابیدند و هر روز افراد بیشتری به آنها اضافه می‌شد."

در یک مقطع، محلی که وی در آن به سر می برد، بسیار ابتدایی بود: "یک غار واقعی بود. اما داعش این غار را با تشک های اسفنجی، ماشین لباسشویی و یک موتوربرق تجیهز کرده بود." تورال نوشته است که در این غار، اقلامی نیز موجود بود که غنیمت جنگی بودند، پتوهایی با نشان سازمان ملل متحد که احتمالا برای پناهجویان تدارک دیده شود بود.

نخستین روز آموزش آمادگی جسمانی تورال در این غار انجام شد. تازه پیوستگان تمریناتی از جمله پرش پروانه و سینه خیز در میان گل و لای انجام می دادند. تورال در نامه اش نوشته است که نمی خواسته با کت وشلواری که از فنلاند خریده بود به گل و لای بخزد اما او مجبور به این کار بود. او به افرادی که قصد دارند در آینده به داعش بپیوندد توصیه کرده بود تا با خود لباس نظامی استتاری همراه بیاورند.

یکی از همخانه هایش در این غار، مهندسی بریتانیایی بود که با پسرش آمده بود. تورال نوشته است "آنان در مورد نجوم چیزهایی می دانستند و پیش از آن که آنها از من پرسشی کنند، بی مقدمه به توضیح در مورد آسمانها و کهکشانها پرداختم." گرچه غاری که تورال در آن به سر می برد، از الکتریسیته برخوردار بود، اما اکثر قسمت های شهر، فاقد برق بود. آلودگی نوری درخشش ستاره ها را تحت الشعاع قرار نمی داد.

" به صراحت می توانم بگویم که آسمان تقریباً در جای جای دولت اسلامی، صاف و عاری از آلودگی است".

ترس از آسمان

اعضای داعش تقریباً در همه جا هدف حملات هوایی اند. تورال در نامه اش نوشته است که جنگنده های رژیم بشار اسد "هر روز بالای سر ما پرواز می کنند". او در ادامه نوشته است که یک بار یک بمب آنقدر نزدیک به آنها منفجر شده بود که به گفتۀ او "صدای آن ما را کر کرد و حفرۀ بزرگی در نزدیکی ما به وجود آورد."

تورال از زندگی مانند یک غار نشین کلافه شده بود. او به مشکلات موجود در دولت اسلامی اشاره می کند و می گوید که این مشکلات شامل بهداشت ناقص، ضعف ساختار سازمانی و انگیزه های سوال بر انگیز در میان پیکارجویان است. یکی از تازه پیوستگان، شهروند مالدیو است که در گذشته عضو جبهه النصره وابسته به القاعده بوده است. "او برایم گفت که شماری از مجاهدین (پیکارجویان) به خاطر مزایای دنیوی میایند، زیرا آنان از سوی دولت اسلامی به مزایایی چون پول و منازل خوب می رسند."

تورال اما به مدینه فاضله ای آرمانی در آینده دلخوش بود.

تورال نوشته است که "دولت اسلامی، دولت متعالی نیست. اما یک دولت اسلامی است که قصور شهروندان آن، نباید به پای آن نوشته شود." او در ادامه نوشته است: "سازوکارها در این جا کامل نیست. به نظافت توجه جدی نشده است و قوانین ترافیکی رعایت نمی شود. اما همه چیز را قدم به قدم به ویژه به کمک مهاجرین بهبود می بخشیم."
در ادبیات دولت اسلامی، مهاجرین به آن دسته از پیکارجویان خارجی اطلاق می شود که به داعش می‌پیوندند.

بالا: تورال، چپ، در کنار همرزم داعشی اش در شهر رقه، سوریه. ۹ جولای ۲۰۱۵.
"پس از جنگ شدید بین نیروهای حکومتی و پیکارجویان دولت اسلامی، شهر دیرالزور سوریه به شهر ارواح مبدل شده است." این جمله ای است که تورال در شرح این عکس به تاریخ ۹ اگست ۲۰۱۵ در فیسبوک خود نگاشته است.

بالا: تورال، چپ، در کنار همرزم داعشی اش در شهر رقه، سوریه. ۹ جولای ۲۰۱۵.

"پس از جنگ شدید بین نیروهای حکومتی و پیکارجویان دولت اسلامی، شهر دیرالزور سوریه به شهر ارواح مبدل شده است." این جمله ای است که تورال در شرح این عکس به تاریخ ۹ اگست ۲۰۱۵ در فیسبوک خود نگاشته است.

ورود به جنگ

پس از سپری کردن دستکم یک ماه در غار، تورال همراه با پنج تن دیگر به عنوان نیروهای عملیاتی (کوماندو) انتخاب شدند و از آنان دعوت شد تا به گروه پیکارجویان بپیوندند.

تورال نوشته است که وضیعت به ناگاه بهبود یافت. کوماندوها به خانه ای بیرون شهر حمص منتقل شدند. برای هر کس یک پتوی نو داده شد و آشپزی تاجیکی "خوراکهایی را که با فرهنگ ما نزدیک بود،" طبخ می‌کرد. او هر هفته یک گوسفند را قصابی می کرد وگوشت را برای ما فراهم می کرد ."پرتقال و موز هر روز برای ما تهیه می شد و هر فرد روزانه سه تا چهار تخته شکلات اسنیکر دریافت می کرد."
در نخستین نبردش تورال به عنوان امدادگر به کار گرفته شد چرا که او دوره کمک های اولیه را در دانشگاه فنی METU فراگرفته بود. وی نوشته است "من پزشک شدم. کمترین دانش پزشکی در اینجا می تواند بسیار مفید فایده باشد."

تورال در نامه اش در مورد خاطرات جنگ خود نوشته است که برای اولین بار صدای گلوله را از نزدیک می شنود: "بنگ بنگ." زمانیکه صدای تانک و توپ را می شنود، همراه با سایر افراد داعش خود را پشت تپه پنهان می کنند. پس از ساعت ها ماندن در سوز و سرما و باران، به آنها اجازه عقب نشینی داده شد. تورال نوشته است، در چادری که از آن به عنوان بیمارستان صحرایی استفاده می شد دو جسد و شش زخمی نگهداری می شد. "بوی خون در همه جا به مشام می رسید."

دفاع از بربریت

تورال در نامه اش آورده است که "پس از یک جنگ شبانه، او و همرزمانش با "پیروزی" به پایگاه بازگشتند. آنان دو تانک، یک کامیون سبک، چند ار پی جی و سه سر بریده را به غنیمت گرفتند."

کمی بعدتر تورال در پیام هایی که به بوراتاچ، دوست اخترشناسش، از طریق فیسبوک ارسال می کرد از سر بریدن افراد توسط داعش دفاع کرد. بوراتاچ از تورال پرسیده بود که "چرا با گروهی که مردم بی گناه را می کشد و سر مردم را می برد همداستان شده است؟ این عین دیوانگی است."

در پاسخ به این سوال، تورال نوشت که این مجازات حامیان رژیم اسد است. حامیانی که به گفتۀ وی "شمار زیادی از غیرنظامیان بی گناه را کشته اند و از پذیرش سلطه اسلام استنکاف می ورزند و "نوکرامریکا شده اند". تورال در منطقی مشابه، از جهادی هایی که زنان اقلیت مذهبی ایزدی را به مثابه بردگان جنسی ربوده اند نیز دفاع کرده است.

تورال به بوراتاچ گفته است که سر بریدن هدفی راهبردی را تامین می کند و تاکید کرده است که "این کار حربه ای تلویزیونی است تا دشمان بترسند. وقتی آنان چنین صحنه ای را می بینند از ما خوف می کنند و می گریزند."

عروس جهادی

در اوایل ماه آوریل (آپریل) ۲۰۱۵، تورال در جریان در گیری با جنگجویانی کُرد در نزدیک شهرک تل ابیض، زخمی شد و به رقه برگشت تا مداوا شود.

تورال مجروح  در شهر شمالی تل ابیض سوریه تحت مداوا قرار گرفته است. این عکس به تاریخ ۱۷ آوریل ۲۰۱۵ منتشر شده است.

تورال مجروح در شهر شمالی تل ابیض سوریه تحت مداوا قرار گرفته است. این عکس به تاریخ ۱۷ آوریل ۲۰۱۵ منتشر شده است.

ماه بعد، راشد با عایشه زورا [زهرا] الترکی، یکی ازپشتیبانان داعش که او نیز از ترکیه است، ازدواج کرد.

او پیشتر در یک پست فیسبوکی نوشته بود که پیکارجویان مجرد ماهیانه صد دلار حقوق می گیرند و همراه با شش پیکارجوی دیگر در یک خانه مشترک زندگی می کنند. تورال نوشته است که "پیکارجویان خارجی چهار ماه وقت دارند تا ازدواج کنند. دولت اسلامی علاوه بر ارائه کمک مالی برای همسران و کودکان، برای آنان مسکن نیزفراهم می کند."

بعد از ازدواج، تورال به طور چشمگیری فعالیت خود در رسانه های اجتماعی را کاهش داد. در این مقطع، بوراتاچ در فیسبوک به تورال پیام داد و دلیل سکوت وی را جویا شد. وی امیدواربود بتواند او را متقاعد به بازگشت به ترکیه کند.
بوراتاچ به صدای آمریکا گفت :"او پاسخ داد چون ازدواج کرده فعالیتش در رسانه های اجتماعی کم شده است چرا که همسرش حسادت می کند." او افزود: "نفهمیدم جدی بود یا شوخی می کرد."

اگرچه نوشته های فیسبوکی و تویتری تورال به شدت کاهش یافت، اما همان تعداد کم، نشان می دهد که آرمانخواهی و کمال طلبی او سیری صعودی یافته و خللی در گرایش او به جهاد گرایی وارد نشده است. او نسبت به انجام حملات هوایی توسط حکومت سوریه، روسیه و ائتلاف به رهبری ایالات متحده و کشتار غیرنظامیان واکنش مخالف نشان می دهد. او مشتاقانه خواهان تطبیق همه چیز براساس شریعت، "از خوردن تا قضای حاجت"، است.

او از عرب های سوری که نمی توانستند قرآن را به درستی قرائت کنند و یا اینکه به صورت صحیح خوش و بش گویی اسلامی را ادا کنند در فیسبوک انتقاد می کرد. تورال نوشته است: "زمانیکه به شهروندان عادی رقه می گویم سلام علیکم، با سلام-سلام پاسخ مرا می دهند. واقعاً از این رفتار کراهت دارم."

"بلیطی به مقصد جهنم" برای کافران

تورال قدیمی، هم او که تشنه دانش بود، کاملاً ناپدید نشد. او گاه گاهی تصاویر آرشیوی اش با موضوع اخترشناسی را بازنشر می داد. علاوه بر آن، او در مورد موضوعاتی چون زمین شناسی، شرکت های تولید دارو و در مورد اینکه زمانی ظرفیت رایانه ها به تدریج مثل کهکشان ها نامحدود خواهد شد، اظهار نظر می کرد.
در حساب توئیتری خود، تورال از کارهای دانشمندانی چون ریچارد فاینمن، فیزیکدان آمریکایی زبان به ستایش باز کرده است و به آنان توصیه کرده است تا قبل از این که مرگ به سراغشان بیاید، به اسلام رو بیاورند. تورال پیشتر با والتر کوهن، فیزیکدانی از ایالات متحده که برندۀ جایزۀ نوبل است، ملاقات کرده بود و با وی عکس گرفته بود. پس از مرگ کوهن در سال ۲۰۱۵ میلادی، تورال با توئیت این تصویر نوشت که دانشمندان غیر مسلمان، "شوربختانه بلیطی به مقصد جهنم در دست دارند."

تورال و والتر کوهن فزیکدان امریکایی در فرتوری که محل و زمان آن مشخص نیست.


تورال و والتر کوهن فزیکدان امریکایی در فرتوری که محل و زمان آن مشخص نیست.

مرگ در اوایل آگوست (ماه اوت) به سراغ تورال آمد. طرفداران داعش در شبکه های اجتماعی نوشتند که تورال در نبرد با نیروهای کرد که از سوی ایالات متحده پشتیبانی می شوند، در شمال شهر رقه کشته شد. او در نبردی که داعش قسمتی از سرزمینهای خود را از دست داد، جان باخت.

سلیمان تورال پدر راشد در مصاحبه ای کوتاه با صدای امریکا گفت که همسر تورال در یک تماس تلفنی مرگ همسرش را تایید کرده است و به او گفته که جسد تورال در سوریه به خاک سپرده شده است.

سلیمان تورال به گزارشگر صدای امریکا که اواسط آگوست به منزلشان رفته بود، گفته است که تلاش وافری کرده است تا جسد پسرش را به ترکیه بیاورد و از مقام‌های ترکیه خواستار تحقیقات در این مورد شده است. سلیمان گفت: "نمی دانیم که او چگونه مرده است. ما موضوع مرگ او را به دفتر دادستانی آنکارا ارجاع داده ایم و منتظر پاسخ هستیم."

او از صحبت بیشتر در مورد پسرش خودداری کرد و سایر بستگان تورال نیز حاضر به مصاحبه نشدند.

تصویری که به تاریخ ۸ اگست در شبکه های اجتماعی همسو با داعش منتشر شد و گفته می شود که تورال را پس از مرگ اش در شهر رقه سوریه نشان می دهد.

تصویری که به تاریخ ۸ اگست در شبکه های اجتماعی همسو با داعش منتشر شد و گفته می شود که تورال را پس از مرگ اش در شهر رقه سوریه نشان می دهد.

"به امید دیدارت در آن دنیا"

آخرین پست فیسبوکی تورال در تاریخ ۳۱ اوت، درست یک ماه پیش از مرگ وی، منتشر شده است.

"اگر مدت زیادی در اینجا ننوشتم، بدانید که عمرم در این دنیا به پایان رسیده است و به آن دنیا عزیمت کرده ام. برایم دعا کنید که الله مرا به عنوان شهید بپذیرد. این پیام به گونۀ خودکار برنامه ریزی شده است. به امید دیدارتان در آن دنیا."

صفحۀ فیسبوک تورال همچنان فعال است، اما حساب وی در توئیتر اخیراً مسدود شده است. توئیتر در بیانیه ای به پرسش صدای آمریکا گفته است که از"أواسط سال ۲۰۱۵ تا کنون ۳۶۰ هزار حساب توئیتر را به خاطر تهدید یا ترویج اقدامات تروریستی یا به دلیل پیوند با داعش مسدود کرده است."

صالح دوگان، پژوهشگر ترک تبار علوم سیاسی، روابط بین الملل و امنیت در دانشگاه کیل بریتانیا برآورد می کند که تا کنون هزاران شهروند ترکیه به داعش پیوسته اند. با اینحال، به گفتۀ این پژوهشگر اگرچه انگیزۀ پیوستن جوانان ترک به داعش متفاوت است اما "شمار زیادی از آنان به خاطر سنگدلی رواشده از سوی رژیم دمشق بر مردم سوریه" به این اقدام دست زده اند. برخی شاید به خاطر اینکه در خانواده هایی محافظه کار(مذهبی) بزرگ شده اند، به اندیشه جهادی گرایش نشان می دهند و عده ای دیگرهم فکر می کنند که مورد بی مهری قرار گرفته یا درموردشان بی عدالتی روا شده است. بعضی از موقعیت پایین فعلی شان ناراضی اند و تعدادی هم به خاطر فقر و در سودای مواهب مالی به این گروه گرویده اند.

دوگان گفت: "تماشای مردمانی که در این مسیر گام بر میدارند هولناک است. فکر کنم که هدف غایی، همان پرکردن خلا یا گمگشته ای در دنیای درونی و عاطفی افراد است."

در شهر رقۀ سوریه در زیر سیطرۀ داعش، تورال نحوه استفاده از تلسکوپ را به کودکان آموزش می دهد. او این تصویر را در تاریخ ۵ می ۲۰۱۶ در توئیتر منتشر کرده است.

در شهر رقۀ سوریه در زیر سیطرۀ داعش، تورال نحوه استفاده از تلسکوپ را به کودکان آموزش می دهد. او این تصویر را در تاریخ ۵ می ۲۰۱۶ در توئیتر منتشر کرده است.

کندوکاو در مورد تورال هنوز هم باعث رنجش بوراتاچ، رفیق اخترشناس او می شود.

یک بار آن دو در آسمان شب یک نور روشن ناشناخته را دیده بودند که بوراتاچ گمانه زده بود شاید متعلق به شیء ناشناس پرنده UFO باشد. راشد با طمانینه به نظریه او گوش فرا داد و کمی در مورد آن تحقیق کرد. بوراتاچ می گوید: "او سپس گفت: نه کله پوک...آن یک ماهواره است. او به من آموخت که هیچگاه بدون تحقیق نتیجه گیری نکنم."

بوراتاچ همچنان متعجب است که چگونه تورال با این درایت، فریب تبلیغات داعش را خورد و گمراه ستمکاری آنان شده است؟

بوراتاچ می گوید که هنوز هم این سوال برایش حل نشده است که چگونه تورال بذله گو که هیچ چیز را جدی نمی‌گرفت، به داعش پیوست و همین شخص سربریدن افراد توسط داعش را توجیه می کرد.

چیلیک، هم کلاسی پیشین تورال در دانشگاه فنی METU بر این باور است که تورال نتوانست پل میان دو جهان متقاطع پیش رویش را پیدا کند. چیلیک گفت: "فکر می کنم که او بسیار سرگشته و ذهنش دستخوش افکار گوناگون شده بود، از یکسو مذهب و از سوی دیگر دانش، ذهنش را مشوش کرده بودند."

چیلیک گفت: "فکر کنم که دنیای درون او بسیار تیره و تار بود. من حتی پیش از اینکه او به داعش بگرود، چنین احساسی را داشتم."

این گزارش را اوزی بولوت، قاسیم جندیمیر و ریکار حسین از "میز رصد افراط گرایی" صدای آمریکا در واشنگتن دی سی به همکاری ایلدیز یزیچی‌اوغلو از آنکارای ترکیه تهیه کرده اند. کارول گینسبرگ این گزارش را بازنویسی کرده است. تصاویر مندرج از حساب فیسبوک و توئیتر راشد تورال اقتباس شده است مگر اینکه زیرنویس متفاوتی ارائه شده باشد.